DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 11/1934 str. 25 <-- 25 --> PDF |
od ovih motiva. Kolonizacija znači naseljavanje nenaseljenih površina, stvaranje naseobina, obrazovanje posve novih naselja (Rusija, Amerika, Austrija i u najnovije doba Palestina), i to ne elementom strogo endemičnim. Mi imamo u Hrvatskoj, Slavoniji i u Bosni tipičan primjer kolonizacije, gdje je austrijska uprava u toku prošlog vijeka naseljavala ogromne površine zemljišta u krajevima oko Dunava, Save, Bosne, Vrbasa i Drine i to sa neslavenskim elementom. Ovo je bila sistematska germanska penetracija u krajeve naseljene Jugoslavenima s jasnom težnjom da denacionalizira i proporcionalno umanji procenat jugoslavenskog elementa u ovim područjima, što je jako doprinosilo emigriranju našeg življa. Posljednji tip kolonizacije ne bi se mogao subsumirati pojmu »kolonizacija «, jer je ovo strogo interna podjela državnog zemljišta, kojom se nije stvorilo ništa novo ni korisnije, jer se u prvom redu došlo na svršen čin, kojeg je trebalo zakonom sankcionisati. Trebalo je prvo da se riješi jedno stanje, koje je nelegalnim putem stvoreno. Na osnovu jedne naredbe, a u vezi sa zakonom o administraciji za Bosnu i Hercegovinu iz godine 1880., izrađen je Pravilnik o unutrašnjoj kolonizaciji krajem 1924. godine, čija je primjena bila moguća samo u granicama Bosne i Hercegovine, a svrha mu je bila proširenje površina poljoprivrednog zemljišta. Ovom pravilniku u krajnjoj konzekvenci i nije ništa drugo smjelo da preostane nego da ozakoni jedno stanje, koje je stvoreno od početka rata pa do njegovog postanka 1924. godine t. j . da dosadanjeg uzurpanta u buduće smatra privremenim zakupcem. Onom koji pozna bosanske prilike poznato je, da u Bosni nema privatnih posjeda za parcelaciju i kolonizaciju i da sva proširenja poljoprivrednog zemljišta znače isto što i smanjenje površine zemljišta pod šumom odnosno šumskog zemljišta. Jače nego ijedan seljak u državi bosanski je seljak potreban zemlje, jer je Bosna prenaseljena ne po odnosu žitelja prema ukupnoj površini pokrajine nego po odnosu žitelja prema površini i plodnosti poljoprivrednog zemljišta. Sva površina šumskog zemljišta ili bolje reći ogroman procenat, koji je bio od interesa za zemljoradnika u svrhe poljoprivrede, već je okupiran, iskrčen, popaljen ili pripremljen za pre-´ tvaranje u poljoprivredno zemljište. Prije rata nadzor nad šumama bio je veoma rigorozan, dok je prvih godina rata popustio, čemu je posljedica bila napad na državno zemljište, dok je iza rata nastala prava devastacija šuma, naročito u nizinskim krajevima, gdje je unovčenje produkata bilo lakše. Postojala je opšta težnja da se što više uzurpira, čemu je najviše doprineo nesolidan nadzor osoblja i neefikasna primjena zakonskih mjera, dok je katkad šuma bila eksploatacioni objekt kojekakvih političkih korteša i seoskih trgovčića. S druge strane u visinskim krajevima industrijska preduzeća uslijed povoljne konjunkture iskorištavala su sve što su mogla, mjestimično i bez osvrta na zakonske propise i šumsko-gospodarske razloge. Kasnije su pristizali i šumski požarevi, koji su u pojedinim predjelima uništili čitave površine .četinjastih šuma (slučaj sa područjem Ugar), pored kojekakvih kasnijih nedaća. Navesti ću jedan karakterističan podatak o kretanju površina ziratnog zemljišta u deceniji od 1913. do 1922. godine na području Bosne i Hercegovine. » l | 555 |