DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 4-6/1934 str. 27 <-- 27 --> PDF |
proći, a da i oni kao i mnogi drugi ne steknu takav isti utisak. Posmatranje međutim dovodi nas do drugačijih zaključka. Nisu goleti sve one površine, koje nisu danas pod šumom. Južna Srbija ima svoj tipični šar. Stara kultura i onaj vekovni privredno-borbeni sklop života zbrisao je sa zemlje šumu svuda i na svakom mestu, gde je iole mogla uspevati druga kakva kultura.^ Narod je potčinio šumu svojoj egzistenciji do maksimalnih granica. Šuma je kroz vekove ostala glavni izvor narodnog privrednog života. Takav poredak nije izraz samo onog tradicionalnog nagona za uništavanjem one stvari »koja ne pripada nikome«. Srednjevekovni feudalno-vlastelinski, docnije nešto izmenjeni čifčijski režim svojom brutalnom eksploatacijom´ širokih seljačkih masa oterao je narod u šume. U njima se narod snalazio kako Je znao i umeo. Drukčije nije ni mogao, jer mu vreme i prilike nisu dozvoljavale da sa šumom postupa racionalno i ekonomski u smislu načela trajnog gospodarenja. Takav način postupanja sa šumom ostavio je teških tragova. Ti su tragovi današnje naše goleti i one tipične južno-srbijanske sitne šikare, poznate pod imenom zakraćene šume. Napori današnjih šumara, da se goleti pošume i šikare podignu na viši stepen oblika niske ili visoke šume, naišli su na otpor postojećeg reda stvari. Otpor naroda ispoljio se najviše u toku ograničavanja šuma na Jugu i u problemu stočarstva. Prve generacije šumara, koje su odmah po oslobođenju primile težak teret sređivanja prilika u šumarstvu Juga, išle su trnovitim stazama i neprokrčenim putevima. Svaki korak je bio nov i skopčan često sa nesavladivim teškoćama. Sve su šume smatrane kao državne. Podela rada po specijalnim granama stručne delatnosti nije postojala.: Uprava šuma bila je u začetku, administracija nesređena, stručni personal malobrojan, jedan stručnjak morao je raditi sve poslove. Na jednog stručnjaka padale su hiljade hektara šume i šumskog zemljišta. Granice šuma nisu bile određene. Nije se znalo, gde počinje i gde se svršava »državna« šuma! Dok danas ima oko 40 šumarskih stručnjaka u upravi državnih i nedržavnih šuma u J. Srbiji. Bilo je vreme, kad je na istoj teritoriji bilo 4—5 šumarskih stručnjaka sa fakultetskom spremom. Pod takvim okolnostima počeli su šumari velik posao pošumljavanja goleti na Jugu. I ako u tome poslu ima grešaka, one će biti jasne samo onome, ko se prethodno potrudi da upozna ono vreme, kad su prvi pioniri nacionalnog šumarstva u Južnoj Srbiji počeli izgrađivati zgradu budućeg šumarstva u ovom najizmučenijem kraju današnje velike Otadžbine. GEOGRAFSKO PROSTIRANJE GOLETI. I ako ovo pitanje nije detaljno proučeno ni pre ni posle osnivanja Banske Uprave, ni s obzirom na klasifikaciju goleti: po geografskimklimatskim odlikama niti po petrografskim i geološkim osobinama, pokušaćemo da ovom pitanju doprinesemo nekoliko priloga. U geografskom i klimatskom pogledu ćelu Južnu Srbiju možemo podeliti na oblast kontinentalne klime i na oblast mediteranske modificirane klime. Prema ovome, sve goleti spadaju u ove dve grupe: goleti mediteransko-modificirane klimatske oblasti i goleti kontinentalno-visinske oblasti. 153 |