DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu




ŠUMARSKI LIST 4-6/1934 str. 108     <-- 108 -->        PDF

III. Pošumljavanje 1930.—1933.
Radovi u režiji 1930./31. god. dali su još sigurnije putokaze za pošumljavanje,
koje u glavnom ističemo. Na teškim bujičnim područjima preporučena
je sadnja po metodi »a la kordon« u proleće odmah kad je
završeno topljenje snega; dalje kopanje jama 70—60. cm. širine i dubine
na razmaku od 2 met. ili kopanje šančeva iste dimenzije po horizontalama;
sađenje motikom u područjima, gde puzi zemlja. Kao vrsta drveta
preporučuje se bagrem, javor negundo, jasen, crni bor, kesten i t. d.
Kao uzor treba upotrebljavati dvogodišnje pikirane sadnice ili u boljim
položajima moglo bi se zadovoljiti i jednogodišnjim bagremom.


IV. Narodno pošumljavanje.
Narodno pošumljavanje, ili bolje rečeno dobrovoljno pošumljavanje
narodnom snagom, odlikuje se od pošumljavanja u državnoj režiji ne u
principu tehničkog izvođenja rada, već u smislu načina angažovanja i
zaposlenja radne snage. Uspeh ovakvog pošumljavanja zavisi u glavnom
od svesti i volje građana za značaj šume ; u isto vreme može služiti kao
merilo opšteg socijalnog shvatanja seljaka, koji dobrovoljno žrtvuje svoju
radnu snagu u ime buduće koristi, koju on očekuje za sebe i za
svoje selo.


Najviša forma narodnog pošumljavanja je kolektivno pošumljavanje
čitavog sela i opštine na bujičnim goletima (obično iznad sela), koje ugrožavaju
opstanak sela i ziratnog zemljišta. Ovaj način zahteva najveću
disciplinu, moralnih i fizičkih žrtava od strane pojedinaca, ali zato pruža
najveće koristi za javne interese.


Druga forma narodnog pošumljavanja je osnivanje gajeva, ograda,
drvoreda kod javnih zgrada kao škola, crkava, džamija i t. d., koji imaju
značaj objekata za propagandu i odgoj ljubavi kod dece i domaćina za
šumu. Ovde spada organiziranje dečjeg dana, kada se pošumljavanje,
bolje rečeno sađenje, vrši od strane dece uz nadzor učitelja.


Treća forma je pošumljavanje od strane pojedinih građana, koji
pošumljavaju međe oko svojih njiva i imanja, prave gajeve oko svojih
kuća. Ovo je pošumljavanje najobičniji i najjeftiniji način, ali malo efikasan,
zbog osustva kontrole. Kao lep primer ovakvog pošumljavanja
navodimo rad sela Brvenice, koje ima već posađenih nekoliko hiljada
bagremovih sadnica između ziratnog zemljišta duž šančeva, kojima se
dovodi voda u ziratno zemljište i t. d. Povoljnost zemljišta i vlage u ovom
selu čini, da su bagremova stabla 2—5 met visoka, i ako nemaju više
od 5 godina života. Pojedini već koriste ova stabla za vinogradsko kolje
i ogrev.


Režijska pošumljavanja od 1930.—1932. god. imala su u sebi već
pojedine elemente narodnog pošumljavanja. Građani nekih sela (selo
Debreše i t. d.) kopali su basplatno rupe, na iskopanim rupama školska
su deca uz nadzor učitelja vršila sađenje šumskih sadnica. Kraljevska
banska uprava Vardarske banovine preko svonh šumarskih stručnjaka
organizovala je predavanja i dečje dane. Da je princip dobrovoljnosti
pošumljavanja bio dobro shvaćen, svedoei to, da je u 1932. god., kad
je usled pomanjkanja kredita za pošumljavanje režiski rad prestao, pošumljavanje
bilo obnovljeno u formi dobrovoljnog rada.


Koristeći ovu pripremu u jesen 1932. god. sreski šumarski referent
obilazeći sela i škole i u razgovoru sa viđenim i radnim seljacima, uči


234