DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 12/1930 str. 12 <-- 12 --> PDF |
Ako se već hoće da primijeni princip slobodnog odabiranja odličnih primjernih stabala, onda u vezi s time ima smisla samo kubisanje sastojine na osnovi prosječnih drvnih masa (p o s t a b 1 u) z a svaki pojedini debljinski stepen. Ove se pak dadu dovoljno pouzdano odrediti samo grafičko m metodom1 (na osnovi »volumenske krivulje«) ili još bolje po metodi najmanji h kva drat a (»posredna opažanja«). Drvna masa sastojine izlazi onda kao zbroj drvnih rrasa dobivenih ukupno za svaki pojedini debljinski stepen. Pod točkom IV. 2. stavlja doduše i gosp. Malene u izgled mogućnost, da se za svaki pojedini debljinski stepen odredi prosječna drvna masa po stablu, pak da se drvna masa sastojine dobije zbrojem pojedinih stepenskih drvnih masa. No to bi bilo opet nešto, što bi u točnosti mnogo zaostajalo za rezultatom sastojinskog kubisanja na osnovi prosječnih stepenskih drvnih masa, dobivenih grafičk i rr izjednačivanjem dot. izjednačivanjem po metodi najmanjih kvadrata. Pri postupku po recepta g. Maletića može naime da se zbude izvjesno (tek naravski djelomično) izjednačenje samo unutar svakog pojedinog d e b 1 j i n s kog ste p ena z a s e b i c e. Jer lako može da se desi, a to treba da se i očekuje s velikom vjerojatnošću, da primjerna stabla jednog debljinskog stepena — recimo prvog — predstavljaju (po visini) ba š samo niži dio, a primjerna stabla drugog stepena baš samo viš i di o svih stabala u stepenu i t. d. U prvom slučaju bit će aritmetička sredina od drvnih masa svih primjernih stabala u stepenu preniska, u drugom previsoka i t. d. To isto bit će naravski i s u k up n i m drvnim masama dotičnih debljinskih stepena. Ove bi se diferencije prema pravim iznosima mogle dovoljno izjednačiti u zbroj u svih tih stepenskih drvnih masa samo onda, kad bi svi debljinski stepeni imali isti broj stabala, istu prosječnu visinu i isti prosječni oblični broj. A taj je slučaj jednakosti medu pojedinim debljinskim stepenima u pogledu broja stabala, u pogledu prosječne visine i u pogledu prosječnog obličnog broja zaista potpuno već nemoguć u naravi. Ako se naprotiv prosječne drvne mase pojedinih stepena određuju grafički (na osnovi volumenske krivulje), onda je izjednačivanje pojedinih individualnih drvnih masa unutar svakog pojedinog debljinskog stepena mnogo potpunije, nego li bi ono bilo moguće po gosp. M.aletiću. Jer onda se ne dešava samo to, da se drvne mase pojedinih primjernih stabala izjednačuju jedna s drugom tek unutar jednog te istog debljinskog stepena. Onda se šta više izjednačuju međusobno i ti — više ili manje nepotpuno izjednačeni --iznosi pojedinih susjednih stepena. T. j. ako je aritmetička sredina od drvnih masa svih primjernih stabala u prvom stepenu — recimo — niža, u drugom viša, u trećem opet niža, u četvrtom viša i t. d. od z b i 1 j a p r o s j e č n e drvne mase dotičnog stepena, onda jedina pravilna volumenska krivulja, povučena što bolje kroz taj sistem točaka (koje bi inače međusobnim spajanjem dale jednu nepravilnu krivulju ili jednu isprekidanu liniju) ispravlja prvobitne, nepotpunim izjednačenjem dobivene aritmetičke sredine pojedinih debljinskih stepena na mnogo ispravnije iznose. Još naravski sigurnije dade se ovo izjednačenje izvesti po metodi najmanjih kvadrata. Princip je ovdje u glavnom isti kao kod grafičkog izjednačivanja, samo je rezultat mnogo pouzdaniji, ali - - naravski - -i posao nesravnjlvo veći. 4.94 |