DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 5/1929 str. 28 <-- 28 --> PDF |
Pošto smo do sada iscrpili sva pitanja, koja se odnose bilo na općinsku pašu bilo na visoke alpinske paše (planine), to ćemo sada preći k rješavanju o izručenju mere i baltalike, odnosno o uređenju paše uopće. Glavni momenti kod izlučivanja mera i baltalika. Radi izlučenja mera i baltalika (paša i šuma) u općinske i državne šume i plaše, te radi uređenja istih imaju se uzeti u obzir svi pogledi, koji utječu na produktivnu snagu zemlje, koja je potrebna za pašu. Glavne tačke za riješavanje toga pitanja bile bi slijedeće: 1. Ustanoviti produktivno i poljoprivredno tlo, koje se redovno gnoji i zasijava cerealijama. 2. Ustanoviti ono zemljište, kojim su se općinari do sada služili pravom servituta drvarenja i ispaše. 3. Raspodijeliti prema tome zemljište između države i općina, te na temelju lokalnih komisija ustanoviti faktičnu potrebu na šumi i paši; na temelju toga susjednim općinama doznačiti onolike komplekse šume i paše, koliko im je sa gledišta racionalnog gospodarenja šumom i pašom faktično nužno, pak te komplekse šume i paše unijeti u gruntovne knjige kao vlasništvo dotičnih općina, ostale pak dijelove upisati kao državno dobro. Na ovaj način biće državne šume i paše oslobođene prava servituta. Ako slučajno bude kod izlučenja mera i baltalika neki višak na ispašinskom tlu, taj će se višak privesti piošumljivanju ili poljoprivrednim svrhama ili podijeliti siromasima za poljoprivredne zadaće. 4. Ustanoviti broj krupne i sitne stoke, koju pojedinac ili cijela općina drži na hrani, posluživši se ovdje faktorom redukcije, da jedno normalno goveče čini 8 komada sitne stoke. 5. Utvrditi vrijeme izgona i svršetak vremena ispaše, da se mogne ustanoviti količina hrane od paše, potrebne za jedinicu krupne i sitne stoke, te naznačiti poprečni broj dana, odnosno gnojenja ziratnih zemljišta, koji se momenat ima držati u vidu. 6. Ustanoviti, koliko je stoke poprečno istjerano na pojedina općinska ispašišta »na mlijeko« uzevši sredinu desetgodišnje popaše. 7. Kao razmjer kod obračunavanja potrebite količine hrane uzeti, da jedno normalno goveče treba dnevno 9 kg trave, a sitna stoka po jednom komadu 1 kg 12 dkg sirove hrane (trave). Kod toga obračunavanja uzeti za svaku pašu, da vrijeme ispaše traje poprečno 200 dana t. j . od polovine mjeseca aprila do konca oktobra. Prema tome će jedno goveče potrošiti za vrijeme sezone ispaše 9 puta po 200 kg = 1800 kg trave, a jedan komad sitne stoke 200 dana puta 1 kg 12 dkg = 224 kg. Na visokoj paši sezona ispaše traje od početka juna do konca septembra, dakle 120 dana, pa će se onda prema gornjem izračunati količina potrebne hrane uzevši ovom prilikom i kod ove vrste paše kao i kod opć. paše procentualno potrošnju hrane na lišću i šumskoj popaši, a koja se vrsta ,paše nalazi u okolini, jer će ovo utjecati na potrebnu količinu hrane, koju stoka nalazi na apsolutnoj popaši. Količina lišća, koja dolazi u obzir kao stočna hrana, računa se tako, da 1 i % kg lišća od javora, jasena i lipe daje obzirom na hranivost 1 kg sijena sa popaše ili da 21/L> kg lišća od brijesta i lijeske daje 1 kg sijena, a po 1 ha na šumi ili šikarama, cea 4 do 8 metričkih centi, odnosno 8 do 10 q, odnosno 13 do 18 q kao maksimum produkcije lisnika, koje se okolnosti moraju uzeti u obzir kod izračunavanja potrebe na hrani. 220 |