DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9/1923 str. 12 <-- 12 --> PDF |
562 Žica. grana, ako drugog drveta nema pri ruci. Kuke se prave od rašlja* stih 2—3 cm debelih grana sa jednim duljim krakom, za koji se veže teret, i sa jednim kraćim, koji se zakvači na žicu. Duljina tih kuka treba da iznosi jedno 30—40 cm. Opetovanim spuštanjem tereta na ovim drvenim kukama zareže se žica u kuke, te se zato ove moraju češće mijenjati. Mjesto drvenih kuka mogu se upotrebiti i željezne kuke. Ove su doduše trajnije od drvenih, ali odveć kvare žicu, te se zato manje upotrebljuju. Imade i željeznih kuka, koje su tako priudešene, da se na onom mjestu, gdje kuka dođe na žicu, može zabiti drveni klin tako, da se onda samo ti klinovi moraju od vremena od vremena, kad se istroše, izmijeniti. Isto se tako manje upotrebljuju na »žicama« željezni kotači, jer odveć kvare žicu uslijed brzog kotrljanja niz nju. Kotač je od lijevanog željeza, te se okreće u željeznom procjepu s jednim duljim krakom, za koji se veže teret, oko osovine mjeđu opkoljene, a koja je učvršćena u tom procjepu. Pošto žica zarđa, ako se dulje vremena ne upotrebljuje, mora se namazati uljem, da se umanji trenje, koje je na zarđaloj žici toliko, da se kuke ne mogu spuštati, nego zapnu. Mazanjem se osim toga bolje sačuva i sama žica. Samo mazanje uljem obav* lja se sa posebnim za to uređenim kukama, koje sobom nose uljenicu, iz koje ulje kroz mali otvor polagano teče i pri spu= stanju namaze žicu. Tereti, koji se spuštaju niz žicu, dolaze u donju stanicu sa veoma velikom brzinom. Ta je brzina tim veća, što je razlika u visini između gornje i donje stanice veća. Pošto je i udarac radi velike brzine veoma velik, oštetio bi teret pri dolasku u donju stanicu čekrk i žicu. Da se to zapriječi, i da se udarac ublaži, mora se pred čekrkom dignuti nasip od pijeska, tako da teret udari u nasip. Mjesto ovakoga nasipa od pijeska može se napra* viti i zaustava od drveta i to na taj način, da se pred čekrkom koso od prilike pod kutom od 45° udare 2—3 grede u zemlju, koje se pričvrste drugim krajem za stupove čekrka ili za poprečnu gredu na stupovima kao uporke. Na ove se uporke pribiju popri* jeko oblice od jedno 15 cm debljine jedno do druge. Kroz ovu zaustavu prolazi žica, tako da teret mora udariti u zaustavu. Da se udar ublaži, nabaca se na ovu zaustavu deblji sloj četi« njastih grana. Ovako primitivno napravljene žice služi u glavnom za otpre* mu lakših sortimenata kao gorivog drveta, fašina, željezničkih podvlaka, ćumura i t. si. Da žica ne bude preopterećena, treba da radnici metnu drugi svežanj tek onda na žicu, kad prvi dođe od prilike do sredine tako, da na žici ne bude nikad više od tri svežnja. Težina ovakog svežnja treba da iznaša oko 30 kg. Da rad na »žici« teče bez zapreka, dovoljna su tri radnika, dva na gornjoj stanici, da dižu svežnjeve na žicu, a jedan da ih skida na donjoj stanici. Radnici treba uvijek da stoje među sobom u kontaktu. Najlakše se mogu radnici sporazumiti dogovorenim |