DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1/1923 str. 48 <-- 48 --> PDF |
Šumska industrija i trgovina. Ministarstvo saobraćaja imade u svojim rukama, da reguliše tarife vici» nalnih željeznica, pa ako ima to pravo, nije smjelo dozvoliti povišicu od 10% 1. januara, od 50% 1. jula, ako ne pristaju privatne i vicinalne željeznice, da one uz istu podvoznu tarifu voze po km kao državne željeznice na glavnim prugama. Zašto naše Ministarstvo saobraćaja štiti privatne i vicinalne željeznice na štetu privrednika, ne znamo, nu držimo, da ne može ležati razlog u tome, što su privatne i vicinalne željeznice ponajviše u stranim rukama, pa je prema tome zastupan najviše strani kapital. Objavljena je bila povišica podvoznih troškova od 1. I. o. g. za 10%, a od 1. VII. o. g. za 50%, a uistinu iznašaju ti postotci više. Jedan primjer za gorivo drvo Sirač—Subotica: Podvozne stavke do 31. XII. 21. Poslije 1. I. 22. za 10% posl. 1. VII. 50% Sirač - Pakrac 13 km Din. 80— Din. 90´— Din. 140´— Pakrac - Novska 48 „ „ 120— „ 140"-„ 210 — Novska-Subotica 285 „ „ 280— „ 310´— „ 470 — Po ovom primjeru se vidi, da se za 13 km podvoza računa 20 km; kod povišice 10% kod stavke Pakrac—Novska se računa umjesto Din 132, Din 140, jer su propisi taki, da se imade svota zaokružiti i takovo zaokruženje iznaša do Din 9 kod jedne stavke, te od 4 i do 9 km kod jedne pozicije. Sem toga računa se povišica za vaganje i bilježi na tovarni list, tako, da te povišice na* mjesto 10% iznašaju 12, 16 i 18%, a tako se i povisuje razmjerno kod ovih 50%. Da se vidi, da ne možemo kod tih visokih podvoznih troškova konkuri* sati sa inostranstvom neka služi ovaj primjer: Pilana u Vel. Bečkereku imade za Smederevo izraditi parenu bukovinu, te kupuje odnosne trupce u Siraču i plaća za m3 Din 200. U jedan vagon tovari 10 m3, a iz jednog m3 izradi 1j2 kubika: obrubljene bukovine: podvoz Sirač—V. Bečkerek po vag. 10 ma Din 3.270; istovar, piljenje, parenje, sušenje, škartu ranje, pretovarivanje, primopredaja, utovar u vagon i osiguranje po m3 Din 200 = Din 2.000; plaćen iznos za trupce post. vagon Sirač po m3 Din 200= Din 2.000; ukupno Din 7.270. Prema tomu stoji kod 50% iskorišćivanja m3 Din 1.454, podvoz građe V. Bečkerek—Kovin Dunav po vg. Din l!018 po m3 Din 78-30, trajektiranje od Kovina preko Dunava u Smederevo po vg. Din 495 po m3 — Din 38, stajanje bukove obrubljene građe post. Smederevo po m3 Din 1.570-30. Ista vrsta obrubljene bukovine iz Rumunjske postavno Smederevo može se dobiti uz cijenu od 2.000 leja po m3 preračunavši leje po kursu 46.50, stoji 1 m3 u Dinarima 930. Iz tog se- primjera vidi, da ne možemo izdržati stranu konkurenciju zato, što su podvozni troškovi trupaca na strugare previsoki i što su previsoki pod* vozni troškovi građe za uporabu u zemlji. Da se kod trupaca računa podvoz kao za ogrjevna drva i za građu za 30% jeftinije, domaći bi potrošači našu robu rado kupili kod nas, ma da bi bila i za 10% skuplja. Reći će se, da strugara treba biti u mjestu, gdje se nalaze drva. To je nemoguće, jer svako tko sagradi strugaru, ne može si doživotno osigurati drva za piljenje, pa se zato obično strugare postavljaju u prvom redu, gdje imade dosta vodene snage, uslijed jeftinog pogona, u drugom redu tamo, gdje imade |