DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu



ŠUMARSKI LIST 2/1907 str. 7     <-- 7 -->        PDF

- 45 —
da njihov zaključak, do kojeg su bili došli acetilovanjem celuloze,
po kojem bi celuloza imala 50 H, nije ispravan, jer
dalnjim iztraživanjem nalaze da je doista jedan O aldehidan
ili ketonski, od kojeg se priključkom H2O stvaraju po 20H .
Po tom da norm. celuloza ima samo 30H, a celulozin hidrat


5. OH. I taj nazor kasnije izpravljaju (Cs N 66.40), P^^ 2*"
ključuju, da su od 5 atoma kisika u tipičnoj celulozi 4 hidroksilna,
ali ti hidroksili reaguju različno, pak po tom nema
sumnje, da su različitog položaja u molekuli. Peti O je po svoj
prilici ketonski. Poznavajuć tetraacetat celulozin Cg Hg O (0Ac)4
kao najviši tada* poznati acetat (za Cg) sliedi im vjerojatna
formula za najjednostavniju jedinicu celulozinu OC : (CH0H)4:
CH2. (J. Ch. Soc. 79.36e).
Podkrepljuje ih u tom svojstvo celuloze, koje Wil l i
Lauz e (B. B. Sl.gg) nadjoše za ketoze u obde, da u
esterima sa HNO3 imade za´ 2 esterske grupe manje, nego
u korespondirajućim aldozama (pošto se 2 OH grupe unutarnjom
reakcijom kondenzuju), a i okolnost, što F a b e r i
Tollens (B. B. 32.2595) ^^ nadjoše u produktima oksidacije
celuloze ni jedne kiseline sa 6 atoma C u norm. lancu, kako
to kod aldoza sa Cg (n. pr. i kod škroba) biva. Po svemu
tomu sudeč, zaključuju autori, da celuloza nij e polialdoz a
kao što je škrob, već da posjeduje ketonsku konstituciju; hidroksili
su više latentni nego aktivni, što upućuje na njeku
hidratiČnu formu


(I eksperimentalni pokusi Fenton i Gostlingovi [J.
\ Ch. Soc. 79.3gi] upućuju, da je celuloza valjda gra


O.H,0.


0^´"´"´´^ djena od ketoza [Cevuloza]). Snošaj celuloze prema


škrobu, i studij nitrata njenih upućuje ih, da je celulozina
molekula valjda anhidroagregat sa C12, gradjen od po
2 grupe valjda ovog ustroja:


´ Pentaacetat su upoznali kasnije, kad je Sfcraup (B. B. 32.,„,.) dokazao,
da laganim acetilovanjem celuloze dobiveni produkti imadu više acetilnih grupa,
nego što se do tada iz običajnih bruto-formula računalo.