DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 6/1903 str. 10 <-- 10 --> PDF |
— 256 — Krasne su šume na zapadnoj obali otoka od mjesta Padrie do Bose i Pozzo Maggiora. Ima hrastovih šuma i u iztočnim krajevima otoka, ali je u nje plutujak samo utrešen. Do g. 1856. poznali smo samo jednu vrstu plutnjaka, dok nas je švicarski botaničar I. Gay upozorio i na drugu opisav ju pod imenom Quercus occidentališ Prava mu je domovioa valjda u Portugalskoj, gdje stvara glavne šume uzduž zapadne obale kao i u dolinama Sada i Gvadiane. U nutarnjim krajevima druguje sa običnim plutnjakom. U Francezkoj sve su malene šume Gascogne složene od Q. occidentalis, u arrondissementu Nerana postigne svoju sjevernu granicu, nu pojedince raste i s onu stranu Garrone, sižudi do 40 uzporednika. U Španiji raste u sjevernim krajevima Biskajskoga zaljeva, u Galiciji, Austriji, Santanderu, Guipuzeoi i Viskaju, a pojedince u Estremanduri. Nismo sigurno da li uspieva i u sjevero-zapadnim krajevima Afrike; u šumama plutnjaka u Marrokku raste valjda Q. occidentalis . Glasoviti botaničar i phjsiolog Hugo pl. M o h 1 bijaše prvi, koji je proučavao postanak i razvitak plut a od kojega i hrastu plutujaku tolika cieua. U svojoj razpravi »Untersuchungen iiber die Entwickelung des Korkes und der Borke auf der Rinde der baumartigen Dycotilen«, upozoruje nas Mohl, da je pluto u drvenasta bilja obćenita stvar i da se od posebnih lamela razvija u nutrinji kore. Prorežemo li granu jednoljetku od plutnjaka, zagledat će nam oko na prerezu kore četiri sloja. Vanjski je sloj zapremila tjenica (epidermis), koja je na gusto posuta razgranjenim dlakama. Pod tjenicom leži uzka od 8—10 stanica složena »primarna« kora u koje su vanjske stanice nešto deblje od nutarnjih. Treći je sloj složen od vlaknastih snopića, koji prave granicu medju primarnom i »sekundarnom« koromčetvrtim slojem. Kad su se oyi slojevi razvili, počme se razvijati pletivo pluta iz najgornjih stanica primarne ili prvotne kore. Stanice |