DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 9-10/1901 str. 5 <-- 5 --> PDF |
- 439 — Dozrievši žir u listopadu, ili pada sa hrasta na tlo, gdje ga pokrije padši listinac, ili se sadi na 3 cm. duboko prekrivši ga humusom. Čim je žir postigao podlogu, toplinu i vlagu, naklije t. j . u njem počne život. Na prvobitnom zametnom korienku razviju se iz prameristema, koji stvara vegetacioni pup korjena, tri staničja, dermatogen, periblem i plerom. Tangecialnim dielenjem stanica dermatogena nastaje epiblem i kapica, koja pokriva mlazicu. Tim djelovanjem okrene se korienak radialno k zemlji i protrgav plast spušta se u dubinu. Hladnijim vriemenom, koje nastaje približivajudom se zimom, staje njegova životna funkcija, dok ne okopni snieg i počne blago djelovanje proljetne dobe. Tada nastaje izmedju kapice i korjena transverzalna vrsta meristema, u kojoj se stanice diele samo popriečno, tako iz vana postaje srednji dio kapice, a iz nutra cievni svezčid kao srčika. Kapicu postrance pokriva kora, a iz nutarnje strane, kojom se naslanja na koru, postaju postrane česti kapice i tjenica. Kod starijih česti korjena pretvori se epiblem u sastavljenu tjenicu, sastojeću iz flogena i periderma, koji kutikulizuje. Srčiku stvarajudi meristem stvori se u drvo, a izmedju drva i lika stoji kambij korjena. Endogeno tjera postrane iz boje, koji su neznatni i vlasnati, dočim je žila srčanica do 6. ili 8. godine jaka i nalična skoro mrkvi, koja se spušta okomito i duboko u tlo, sačinjajuć gotovo sama sustav korienja mlade hrastove biljke. Ona je do 3. godine dva puta veća nego li stabljika. Kasnije pako osobito u 50. — 70. godini razvija lužnjak jako postrano korienje, koje se na široko i daleko razprostrani. Kod starih hrastova nalazi se često, da je srčanica natrula, a da hranitbi služi razvito postrano korienje, a kod prastarih lužnjaka obično srčanice više ni ne nalazimo. Više stotina godina stari lužnjaci ne imaju nikada dublje korienje od 1"26—1´50 m. što čini skoro oprieka sa njegovom dubokom korienosti. Ovu posliednju tvrdnju crpimo, čini se iz njemačkih auktora, s kojom se ne ćeme složiti, priznavši |