DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
ŠUMARSKI LIST 9/1899 str. 8 <-- 8 --> PDF |
- 454 — Nabrojiti du sada spojeve, kojih bi se produkcija kod nas najbolje izplatila, i njihovu upotrebu. Velika važnost drvenog octa, a poglavito čiste ocatne kiseline za dobivanje umjetnog octa, acetata (soli spomenute kiseline) svakome je dovoljno poznata. Metil alkohol, koj ne mora biti čist, rabi se za fabrikaeiju mnogobrojnih i razširenih anilinskih boja, koje se fabriciraju u silnim tvornicama po Elsasu, Njemačkoj i Englezkoj. Metil alkohol, jošte drveni špirit zvan, neobhodno je potreban i za fabrikaciju katranskih boja, iz njeg se prave firnisi, politure, te nadomješćuje i sam etilalkohol (običan špirit). Osim toga rabe ga za konzerviranje anatomskih preparata u sbirkama i muzejima (Wickersheimerova tekudina) Aceto n je židka tekućina, koja služi za fabrikaciju bezdimnog baruta, a dosta se rabi u druge svrhe. Drvn i katra n sastoji iz smjese raznih spojeva od kojih dolazi jedna pod imenom kreosota u trgovini. Isti se katran upotrebljava za dobivanje kolomaza, konzervirajudih mazala, čadje, a može služit i kao gorivo kod suhe destilacije. Iz bukovog katrana može se vaditi i parafin. Katran crnogorice pun je terpentina, te se iz istog vadi običnom destilacijom. Produkti, koji postaju iz drva tek djelovanjem kemičkih agencija, su: celuloza, slador (respektive alkohol) i oksalna kiselina. Oksalna ili ceceljua kiselina postaje kemičkom pretvorbom celuloze (staničnine). Grijanjem staničnine sa kalijevim vapnom (kalijev vodokis, hidroksid) stvara se ceceljna kiselina, koja se u velikim količinama rabi u bojadisarstvu i tekstilnoj industriji. Prije su pravili oksalnu kiselinu oksidadacijom sladora sa dušičnom kiselinom, dakako da je ova skupa metoda propala. Čim je uspjelo ceceljnu kiselinu pripraviti iz mnogo jeftinijeg drva. Fabrikacija ove kiseline izplati se najbolje u krajevima u kojima imade mnogo drvenih odpadaka, jer se ma i najsitniji dielovi drva upotrebiti dadu. Nema sumnje, |