DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 1/1890 str. 32 <-- 32 --> PDF |
- 30 >Ništa nema groznijega, no kad pogledaš one vododerine po bokovima planine, koja kao da se nasilno spustila u ravnicu, da ju svojom ruševinom poplavi. Kako se ovi bokovi ciepaju pod uticajem sunca, koje stienje u atome povraća, i kiše, koja ih na gomile snaša, podignu se kadkada ovi skladovi u korito kroz godinu dana za više metara u visinu, do tavanice od mostova — da ih odnesu. Iz velike daljine, od izlazka iz svojih dubokih ždriela razpoznaju se tragovi ove bujice, koji su razšireni u formi lepeze do 3000 met. u širinu, izpupčeni prema svom središtu a nagnuti prema obalama, razastrti kao kameniti plašt po čitavoj poljani. „Takov im je izgled na suho, ali čovjek nema rieči, kojima bi opisao njihovo (bujično) bjesnilo u vrieme naprasne povodnje, koja se ne može s nikakvom običnom nesrećom od tekućih voda uzporediti. „Ove strašne povodnje proizvode najčudnije utiske. Kadkada pada biesna bujica pod pravim kutom u koji potok, te mu potisne tok natrag prema njegovom izvoru; drugdje opet susretnu se dvie bujice valjajući se s protivnih strmina i padaju u jedno te isto korito kojega potoka. Sad nastaje orijaška bitka, tuče od kamenite njihove lave. Tu razdiru na duboko zemlju na svom toku, odnose ju na daleko, da se što dalje izkrcaju i odvuku razmrvljenu i razsutu seljačku imovinu daleko u ravnicu. » * „Okolina je zemlja od popaše u gornjim a od male težitbe u dolnjim regio nima; šume su svuda vrlo riedke, a po nesreći pripadaju obćinama. — Njihov donos je gotovo nikakvi; troškovi za čuvare su iznad sredstava onih sela, a seljaci su najvatreniji u uništavanju onoga, što smatraju kao svoju zajedničku svojinu. — „Čovjek bi sebi napravio veoma nepodpunu ideju o putovima u Alpama, kad bi si predstavljao, da su izloženi samo običnom oštećenju, kao po drugim krajevima zemlje. — Alpinski inžiniri su uviek na ratnoj nozi; zimi valja putove čistiti, u proljeće opravljati, ljeti braniti od bujica. »Jedan vruć vjetar, koji naglo otopi snjegove, jedna bura s plahom kišom, jedan čoporak koza ili ovaca, kad potisne tuču od kamenja, jedna urvina, kad se posred puta navalja, dovoljno je, da se zaprieči prolazak. Nemila i često strašna narav terena ne dopušta uviek, da se obidju opasni obronci gora, te sili mjernike, da grade puteve iznad ponora, u koji je dosta jednom pogled baciti, da dobiješ vrtoglavicu. Vještački rad vidi se na svakom koraku: na mostovima, na nasipima, cestama, tunelima. I pokraj sviju ovih neprekidnih napora veoma je često saobraćaj prekinut i malo prodje mjeseci a da žalostni slučajevi ne bace uznemirenje i grozu u srce stanovničtva onih okolina." Evo kako g. Surell opisuje puste potoke u departmanu Gornjih Alp^ (Hautes Alpes). „Departman „Gornjih Alpa" pokazuje vodene tokove čudne naravi. Tamo ih nazivaju „torrents", ali s ovim nazivom skopčana su karakteristična svojstva, koja se ne vidjaju kod bujica drugih okolina. |