DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 4/1888 str. 13 <-- 13 --> PDF |
- 135 — Kao izmetak smatraju se vesla, koja su jako izkrivljena ili koja imadu dvostruku slabiju krivotinu; nadalje ona sa zavijenim perom ili puknuta, natrula, nasječeiia, čvorovita, i napokon ona sa crvenim! i crnimi striekami, crvotočinom i sa bjelikom, te i ona, kod kojih su oblici nerazmjerni. U trgovini; dolaze obično samo razciepci od bukovine. — Vesla od jasenovine bolja su, nego ona od bukovine, jer su ljepša, laglja, pružnija i trajnija, te se manje izvitlavaju nego bukova. Iz jednoga stabla od 10—11 m. dužine i 50-60 cm. promjera mogu se izraditi 10—12 vesala od gore navedenih omjera. Trudac i (Barres de cabestan, — Subbie. — Bars or handspikes. — Spillspacken). — Ovako se zovu oni komadi, od kojih su na ladjah napravljene tako zvane koze, s kojimi se kod utovarivanja i iztovarivanja tereti od velike težine dižu. — Ovi komadi slični su onim za vesla samo s tom razlikom, što imadu skroz četvrtast oblik. — Dužina im je od 2—4-75 m. a debljina od 80—145 mm. — Za ovu gradju bira se gradivo od osobite čvrstoće i žilavosti, te nesmije imati nikakovih čvorova, niti pukotina iU zimotrenih brazgotina. — Isto tako nesmiju imati bjelike, niti se smiju odkoliti iz srca od stabla. — U ostalom vriede ovdje ista pravila, kao kod vesala, te im je i ciena po stotini komada uglavljena. Motke (srg, drug. Perches. — Aste o lancie. — Poles. — Stangen). — Motke neimaju u trgovini odredjenih omjera, jer se po naručbi izradjuju. — Bukove i jasenove motke rabe se kod marine za čakije (Bootshacken), kod topničtva za druge svrhe (valjda za topovske čistilice). — Dužina im se ostavlja od 2-5—3-5 m., a promjer im je 46—53 mm. — I motke moraju izpravne biti; čiste bez čvorova i bez pukotina, te drugih mana. — Giena im se odredjuje obzirom na dimenziju po stotini komada. Šindra (šimla, šiklin. Voliges de toiture, echandoles. — Assicelle. — Shingles. — Dachschindeln). — Ova vrst robe rabi se za pokrivanje sgrada i oplačivanje zidova, a ciepa se ponajviše od čamovine (jele i omorike), redje od hrastovine, bukovine i jašikovine. — Furak ili čutak, iz kojega se šindra ciepa, ima biti čist, zdrav i ciepak. Za ciepanje šindre treba velike vještine od radnika. — Najbolja šindra dobiva se iz ćutaka, kod kojih je polumjer jednak širini šindre. — Ona se ciepa u pravcu trakova od srči, i to tako, da dobije širinu od 8—16 cm. a na poledjini 5—14 cm., te da se po srči sve više sUzi. — Nutarnja duž mora se zaoštriti, dočim se poledjina posebnim nožem izkulači, tako da se oštra strana bližnje šindre sljubi. Velika šindra dugačka je 45—95 cm., a manja 32—40 cm. (Hrastova šindra je na obe strane jednako debela, te se kod pokrivanja nesljubljuje jedna u drugu, nego se poput criepa jedna po drugoj pribija. Tako barem po Slavoniji biva. Šindra od bukovine zove se u Slavoniji „šašovac", a upotrebljava se samo za tavanice nad sobama i po vajatih. — Prevod.). |