DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu



ŠUMARSKI LIST 4/1888 str. 12     <-- 12 -->        PDF

— 134 —


Drvo za duge ima biti cjepko i zdravo, bez čvorova, bez uslinjičavih strieka,
puklosina i drugih mana, t. j . da ima zdrava vlakna, te da iz njega odkalane
cjepanice imadu barem jednu ravnu površinu u širini.


Takozvana bačvarska ili njemačka grad ja (Deutsches Binderholz)
dolazi u dugab od 34 — 303 cm- dužine, 5—10 cm. širine i ^´/is—´V^s* romdebljine;
zatim kao dna (Boden) od 25—240 cm. dužine, 8—15 cm. širine,
i 20-85 mm. debljine. — Ova se gradja prodaje, ako nije drugač ugovoreno,
po cielom buretu (Netto oder complettes Fass) s dugami i s dni.


Tovarice (Fuderdauben. — Dogoni.) to su ciepane ili točno u smjeru
sršnih trakova piljane te zatim izstrugane duge od preko 5 par. stopa (162 cm.)
dužine. -— Obe se prodaju po kub. mjeri, po komadu ili na baždarsku mjeru
(Vizir-Linearmass).


Kratke dužice (Kleindauben. —Dogherelle) sortiraju se, te se u najmanjih
dimenzijah od jednog decimetra širine prodavaju, nu ipak tako, da tri
dužice, složene jedna do druge, 30—36 cm. u širini čine.


Posebnu vrst čine bukove duge (dhoge di faggio), koje se rabe za burad,
u kojih se suha roba prevaža. — One su obično 1-1 m. dugačke i 20 mm.
debele. — Mjere se takodjer na najkraćem, najužjem i najtanjem mjestu. —
Ciena se odredjuje po stotini (kao monte).


Za proizvadjanje duga upotrebljava se osim hrastovine još i kestenovina,
borovina i jelovina, gdje je ima i gdje se to traži.
Obručevi (Bois a cereles. — Cerchi di legno. — Hoops. — Reifstangen).
— Obručevi se rabe za obručanje buradi i drugog posudja.


Za taj posao biraju se najžilavije vrsti, mladog drveća (mladikovina), a
obično se prave od pridančića lieske, graba, ive, breze, jasena, kestena i drugih
vrstih drveća. — Obručevi su obično 3—5 m, dugački, a 20—40 mm. debeli.
Razciepljene motke zaviju se u kolobare, te se ostavljaju, da se prije porabe
dobro osuše.


Vesla (Avirons. — Stele da remo o remi. — Sars. — Ruderspalten).


Vesli zovemo grubo izradjene kalotine od bukovine ili jasenovine, redje
od čamovine. — Za vesla se traži čvrsto, žilavo i prosto od čvorova drvo,
koje se u svakom slučaju mora razkalati, a nikad pilom rezati. — Drvo dakle
mora biti lahko, cjepljivo i uzpravnih vlakanaca. Izradba ove vrsti ciepane
robe preduzima se obično odmah, čim je stablo oboreno, jer se sirovo drvo
laglje ciepa, nego osušeno,


Vesla se izradjuju na 2´5 do 8´5 m. dužine. — Na jednom kraju ostavlja
se tako zvano pero na spodobu lopate od 16 — 20 cm, širine i najmanje 26 mm.
debljine, a na protivnoj strani pako držalo sa stranicom od 8—9- cm.


Ciena grubo izradjenih vesala odredjuje se po stotini prema dužini istih.


* Brojnik ovog slomka znači debljinu na čelu, a nazivnik na bočini (u sredini
od dužine).