DIGITALNA ARHIVA ŠUMARSKOG LISTA
prilagođeno pretraživanje po punom tekstu
| ŠUMARSKI LIST 8-9/1887 str. 3 <-- 3 --> PDF |
339 — Važnost mješovitih šuma. Piše Vinko Beuak. (Svrsnje se.). O, T=*rirođ-xxe rLepog-cđ.e. Prirodne su nepogode slieđeće: a) neobična nizka ili previsoka toplota, kao: žega i smrzavica, koja bilju rašću škodi; b) oštete od inja, poledice i sniegulje; c) oštete od vihrova i vijavica; d) neprikladan stupanj vlage tla kao: suša i njoj protivna vlažnoća; e) nepovoljna vlastitost tla glede njegovih sastojina, kao na pr. leteći pješak i napokon i) razne bolesti šunaskog drveća. Medju prirodne nepogode broji se i požar; nu buduć se šumski požari ponajviše neopreznošću ili zlom nakanom ljudi radjaju, s tog ću iste uvrstiti u nepogode od ljudi dolazeće, te ću ovdje glede gornjih, nepogoda slieđeće navesti: a) Smrzavica je osjetljiva u stanovitih razdobjih godišta svojom manjom ili većom žestinom — zato imamo rane, pozne i zimske mrazove. Rani se mrazovi u jeseni sbivaju, dok još miadi izdanci i mlazovi nisu dovoljno odrvenili, te toga radi toj nepogodi podlcgnu kao i ostale mlade biljke i potjerali izbojci iz panjeva. Pozni mrazovi bivaju u proljeću, i to u dobi jur živahne vegetacije šumskog bilja i rašća, te su tim više osjetljiviji, čim je tlo močvarnije, jer se vlaga istog usljed te nepogode smrzava, česa radi se sjeme u klijanju ili jur izklijale mlade i nježne biljke iz tla i iz svoga položaja pomaknu, uzdignu i izčupaju, a tlo se opet posije mraza u svoj prvašnji položaj spusti i tim ostaju biljke skoro bez pokrova tla ili neukorjenjene, a zato moraju toj nepogodi podleći isto tako kao i sjeme u klijanju, buduć takove mlade biljke i sjeme pozebe kao i lišće i cvat, te bude ta nepogoda još veća, ako iza mraza uzsliedi na brzo sunčana žega. Zimski su mrazovi manje opasni, jer naša listača odoljeva studeni od 25*^ C. a četiDJača pako i od 38*^0., dočim višjoj studeni jedna i druga pofllegne. Zimskimi mrazovi smrzavaju se sokovi u drvu, ćesa radi se potonje razpucava, a usljed toga i kolanje sokova zapinje, te tim starije drvlje poboljava, a mladje ugine. Studen oštrih vjetrova naročito po nizinah i dolinah, te na otvorenih položinah i visočinah osobito je osjetljiva, a tim budu i nepogode od zimskih mrazova veće. Zimski su mrazovi zato štetni, što razoruja vlaknovinu i tim ozledjuju stabla, koja usljed tog poboljavaju, te u svom napredku pogledom na pravilni i |